Μετά από έντεκα μήνες ερευνών, που περιελάμβαναν εκατοντάδες συνεδριάσεις και δεκάδες εξετάσεις μαρτύρων, παραδόθηκε αργά το βράδυ της Δευτέρας το πόρισμα της εξεταστικής επιτροπής που ερευνούσε το σκάνδαλο της Siemens. Το πόρισμα που περιλαμβάνει τις θέσεις της πλειοψηφίας η οποία εκφράζεται από τα μέλη – βουλευτές του ΠΑΣΟΚ χωρίζεται σε οκτώ βασικά κεφάλαια όπου μεταξύ άλλων περιγράφεται η ροή του «μαύρου χρήματος», τα ταμεία των πολιτικών κομμάτων και η ζημιά του Ελληνικού Δημοσίου. Το ουσιώδες κεφάλαιο της αξιολόγησης όπου καταλογίζονται οι ευθύνες των πολιτικών και μη προσώπων και ζητείται η περαιτέρω διερεύνηση των κ.κ. Μιχάλη Λιάπη, Χρίστο Μαρκογιαννάκη, Γιώργο Αλογοσκούφη, Γιώργο Βουλγαράκη, Γιάννη Παπαθανασίου, Προκόπη Παυλόπουλο και Βύρων Πολύδωρα από πλευράς της ΝΔ και των κ.κ. Ακη Τσοχατζόπουλο, Τάσο Μαντέλη, Γιάννο Παπαντωνίου, Χρίστο Βερελή και Νίκο Χριστοδουλάκη από πλευράς ΠΑΣΟΚ αναφέρει:

Στον πρώην υπουργό Μεταφορών «χρεώνονται» οι προγραμματικές συμφωνίες 8002 του ΟΤΕ παρουσιάζοντας παράλληλα μια σειρά από επιχειρήματα που αποδεικνύουν την «διακινδύνευση του δημοσίου συμφέροντος». Ενώ πρόχειρη «παρακολούθηση της πορείας εκτέλεσης του Επιχειρησιακού Στόχου του συγκεκριμένου Οργανισμού» με την «μίζα» 250.000 ευρώ από τα «μαύρα» ταμεία της Siemens. Αναλυτικά αναφέρεται: «Η παράλειψη εποπτείας του τότε Υπουργού μπορεί να συνδεθεί με την σε άλλο σημείο του πορίσματος συνδέεται η διαδικασία με την οποία εμβάσθηκαν σε λογαριασμό του περίπου 250.000 €». Η πλειοψηφία της επιτροπής θεωρώντας ότι «είναι προφανές, ότι και τα δύο εμβάσματα στον λογαριασμό του τότε Υπουργού αποτελούν παράνομα χρήματα, που προέρχονται από τα «μαύρα ταμεία» της Siemens. Οπως δε ο κ. Αναστάσιος Μαντέλης παραδέχεται, μέρος αυτών των χρημάτων στάλθηκαν μετά το 2000 στην Αμερική για να πληρωθούν δίδακτρα του γιου του για τις μεταπτυχιακές του σπουδές (βλ. απολογητικό Υπόμνημα κ. Αναστάσιου Μαντέλη προς το Συμβούλιο Εφετών στις 3.9.2010, σελ. 41)» προτείνει την διερεύνηση περαιτέρω ευθυνών του.

Στον κ. Βερελή και για την περίοδο (04/2000 – 03/2004) που διετέλεσε υπουργός Μεταφορών χρεώνεται έλλειψη εποπτείας του ΟΤΕ. Χαρακτηριστικά στο κείμενο αναφέρεται ότι «Ο κ. Χρήστος Βερελής παρέλειψε να ασκήσει την εποπτεία που ανήκε στις αρμοδιότητές του σύμφωνα με τον ν.2246/1994. Χαρακτηριστικά μπορεί να αναφερθεί το γεγόνός, ότι δεν αντέδρασε, όταν Διευθυντές του ΟΤΕ πρότειναν στην τότε Διοίκηση να μην γίνει κοστολογικός έλεγχος το 2000 λόγω σταθερότητας των τιμών, κατά παράβαση της «Προγραμματικής Συμφωνίας 8002» (βλ. Έγγραφο 62/1/13/2/2001)». Σε άλλο σημείο η επιτροπή κρίνει τις ενέργειες του πρώην υπουργού ο οποίος δεν «προέβη σε καμιά ενέργεια, όταν διαπίστωσε ότι η Διοίκηση του Λ. Αντωνακόπουλου δεν προετοίμαζε πρακτικό κλεισίματος των προγραμματικών συμφωνιών με έκθεση αποτελέσματος το έτος 2002, που ήταν ο χρόνος λήξης τους, με αποτέλεσμα να συνεχιστεί η «Προγραμματική Συμφωνία 8002» και μετά το 2002. Τέλος, ευθύνες στον κ. Βερελή φαίνεται πως απέδωσε και ο κ. Νίκος Χριστοδουλάκης κατά την κατάθεσή του στην επιτροπή. Επιπλέον στον κ. Βερελή καταλογίζονται λανθασμένοι χειρισμοί και για τον ΟΣΕ. Να σημειωθεί ότι η επιτροπή θεωρεί πως ως υπουργός Μεταφορών είχε την ευθύνη της εποπτείας των προγραμματικών συμβάσεων μεταξύ ΟΣΕ-Siemens. Αναλυτικά αναφέρεται «Ο τότε υπουργός αν και – από ότι φαίνεται από την σχετική αλληλογραφία -είχε γνώση των προβλημάτων που υπήρχαν, παρέλειψε να δώσει εντολή για ενέργειες που θα προάσπιζαν τα συμφέροντα του ΟΣΕ».

Στον πρώην υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών (1996 – 2001) χρεώνονται επίσης ενέργειες που έχουν να κάνουν με τον ΟΤΕ. Αναλυτικά, αναφέρεται λειτουργία του Οργανισμού όπως είχε υποχρέωση σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 1Αβ Ν. 2246/1994, ώστε μέσω ενεργειών του, για παράδειγμα μέσω ανάκλησης των μελών του ΔΣ του ΟΤΕ, να προστατεύσει το δημόσιο συμφέρον. Εκτός τούτου δεν άσκησε τον απαιτούμενο έλεγχο κατά την διάρκεια της υπουργίας του στον ΟΤΕ, δεν έλεγξε την πορεία των προγραμματικών συμφωνιών και συνεπώς δεν προστάτευσε το δημόσιο συμφέρον ελέγχοντας την εφαρμογή των ρητρών πουπεριελάμβανε η προγραμματική συμφωνία 8002 με τη SIEMENS». Στον κ. Παπαντωνίου καταλογίζεται «αμέλεια ως προς την εκτέλεση των συγκεκριμένων υπουργικών του αρμοδιοτήτων» σχετικά με το σύστημα C4I.

Ο πρώην υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών (2001 – 2004) χρεώνεται επίσης χειρισμούς που έχουν να κάνουν με τον ΟΤΕ οι οποίοι – σύμφωνα με την επιτροπή – οδήγησαν έτσι ώστε «Το αρχικό ποσό της προγραμματικής συμφωνίας σχεδόν τριπλασιάστηκε επί της υπουργίας του και δεν παρενέβη στη Διοίκηση του ΟΤΕ, ούτε άσκησε έλεγχο για να προστατεύσει το δημόσιο συμφέρον και το συμφέρον του ΟΤΕ. Συμπληρωματικά δεν άσκησε κανέναν έλεγχο όταν δημοσιοποιήθηκε η ύπαρξη αποθεματικού υλικού στις αποθήκες του ΟΤΕ ύψους 150 δισ. δρχ.»

Στον κ. Λιάπη και κατά την περίοδο που υπήρξε υπουργός Μεταφορών καταλογίζεται μεταξύ άλλων ότι «Προσπαθεί να αποσείει τις ευθύνες του ο τότε Υπουργός, όταν σε ερώτηση βουλευτών σχετικά με το νομοθετικό πλαίσιο των ΔΕΚΟ, απαντά, πως δεν θα μπορούσε να ακυρώσει διαγωνισμό που έχει κατακυρωθεί (βλ. κατάθεση κ. Μιχάλη Λιάπη στην Εξεταστική Επιτροπή στις 15.07.2010, σελ. 100). Για την συγκεκριμένη περίπτωση το νομοθετικό πλαίσιο προβλέπει την υποχρέωση του Υπουργού να ελέγχει, αν κατά την προμήθεια υλικών από την Siemens και την ανάληψη τεχνικής υποστήριξης από αυτήν, τηρούντο οι νόμιμες διαδικασίες, οι οποίες θα συνέβαλλαν στην επίτευξη των στρατηγικών σχεδίων του ΟΤΕ. Το ότι αυτός ο έλεγχος δεν έγινε παρά την ύπαρξη πληθώρας στοιχείων για κακοδιαχείρηση του Οργανισμού, όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι διενεργεί προκαταρκτική εξέταση εναντίον του ΔΣ του ΟΤΕ για κακουργηματική απιστία, αποδεικνύει την παράβαση των καθηκόντων του τότε Υπουργού, στο πλαίσιο άσκησης της κατά νόμο αρμοδιότητάς του». 

Για τους χειρισμούς του πρώην υπουργού όσον αφορά στον ΟΣΕ μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι «Επί της υπουργίας του κ. Μιχάλη Λιάπη και συγκεκριμένα στις 16.01.2007 μισθώθηκαν από τα Ελληνικά Ναυπηγεία οκτώ αυτοκινητάμαξες προαστιακού τύπου για οκτώ μήνες με τίμημα 850.000 € τον μήνα. Τη συντήρηση των τρένων ανέλαβε η Siemens Hellas με κόστος 250.000 € τον μήνα. Αυτοί οι συρμοί είχαν αγορασθεί από τα Ελληνικά Ναυπηγεία στις 16.12.2006 αντί τιμήματος 10.000.000 € και πωλήθηκαν το φθινόπωρο του 2008 στη MAN 10.000.000 € (βλ. κατάθεση κ. Βασίλειου Τσιμπίδη στην Εξεταστική Επιτροπή, στις 14.06.2010, σελ. 66-69). Η παράθεση αυτών των αριθμών αποδεικνύει τη ζημιά του ΟΣΕ». Τέλος ο κ. Λιάπης ελέγχεται και για την υπογραφή της σύμβασης για τον Προαστιακό σιδηρόδρομο καθώς και για την προμήθεια του συστήματος επικοινωνίας GSM-R κατά την οποία «Ο κ. Μιχάλης Λιάπης δεν έλαβε όμως υπόψη του – ή αγνόησε – τη διαφορά προϋπολογισμού του έργου μεταξύ των υπηρεσιών του ΟΣΕ. Ενώ δηλαδή οι Τεχνικές Υπηρεσίες του ΟΣΕ υπολόγισαν ότι το τίμημα για την προμήθεια του GSM-R για 2.020 χιλιόμετρα θα έφτανε τα 40.000.000 € η προκήρυξη προέβλεπε ότι η προμήθεια του GSM-R για 730 χιλιόμετρα θα κόστιζε 60.000.000 €. Τέλος, ευθύνες καταλογίζονται και για τους χειρισμούς του σχετικά με το έργο φορητών ηλεκτρονικών ξεναγών που θα προμήθευε η Siemens τα ελληνικά μουσεία την περίοδο που διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού.

Στον ΟΤΕ εντοπίζονται και οι ευθύνες του κ. Αλογοσκούφη. Σύμφωνα με το πόρισμα «Όταν δε ξέσπασε το σκάνδαλο 2006 ο πρώην Υπουργός ούτε ζήτησε άμεσα από τον κ. Παναγιώτη Βουρλούμη την εφαρμογή του κοστολογικού ελέγχου και των ρητρών για να διασφαλίσει τα υπερτιμήματα προς όφελος του Ελληνικού Δημοσίου και του ΟΤΕ, έστω από το 2000 και μετά, ούτε στράφηκε δικαστικά, ως θα έπρεπε, κατά της SIEMENS διεκδικώντας τη ζημιά που υπέστη το ελληνικό Δημόσιο.

Η προγραμματική συμφωνία και οι άλλες συμβάσεις του Δημοσίου με τη SIEMENS συνεχίστηκαν κανονικά σε όλη τη διάρκεια της υπουργίας του χωρίς κανένα έλεγχο των τιμών και των ρητρών στον ΟΤΕ με υπερτιμήματα περίπου 65% (π.χ τεχνική υποστήριξη). Επί της υπουργίας του κ. Γιώρου Αλογοσκούφη το ελληνικό δημόσιο υπέστη την μεγαλύτερη απώλεια λόγω της προγραμματικής συμφωνίας 8002, αφού δύο φορές δεν διεκδίκησε όπως όφειλε τα υπερτιμήματα και δεν απαίτησε από τη SIEMENS τις νόμιμες αποζημιώσεις που αποκαλύφθηκαν από το σκάνδαλο. Συνεπώς ο τότε Υπουργός Οικονομικών μέσω των πράξεών του και την μη άσκηση των από τις αρμοδιότητές του προβλεπόμενων υποχρεωτικών ελέγχων παρέβη τα υπηρεσιακά του καθήκοντα». Επιπλέον στον κ. Αλογοσκούφη καταλογίζονται πράξεις συγκάλυψης του σκανδάλου κυρίως λόγο της κατάργησης της Αρχής Καταπολέμησης του «μαύρου» χρήματος προϊστάμενος της οποίας ήταν ο κ. Γιώργος Ζορμπάς.

Για συγκάλυψη του σκανδάλου ελέγχεται και ο κ. Παπαθανασίου καθώς όπως αναφέρει η επιτροπή «Αν και από τις 13.03.2009 ο τότε Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών έκανε αποδεκτή τη γνωμοδότηση του ΝΣΚ, η οποία υπεδείκνυε την διαδικασία που θα μπορούσε να οδηγήσει – μεταξύ άλλων – και στην έκπτωση της SIEMENS από συμβάσεις που είχε συνάψει με το Ελληνικό Δημόσιο ο κ. Γιάννης Παπαθανασίου δεν προέβη σε καμία περαιτέρω ενέργεια».

Ο πρώην υπουργός Δημόσιας Τάξης «Αν και καθ΄ ύλην αρμόδιος υπουργός» όπως αναφέρει το πόρισμα «παρακολούθησε πλημμελώς την εξέλιξη της σύμβασης C4I».

Σημειώνεται μάλιστα πως «Η συγκεκριμένη συμπεριφορά του κ. Γιώργου Βουλγαράκη ήταν αντικειμενικά σε θέση να βλάψει το Κράτος επειδή η επαναδιαπραγμάτευση της σύμβασης και η μη έκπτωση της SAIC οδήγησε σε ζημιά του Δημοσίου».

«Με την τροποποίηση αριθμός 5 της σύμβασης που υπέγραψε ο Βύρων Πολύδωρας ως Υπουργός Δημόσιας Τάξης στις 29.3.2007» αναφέρει το πόρισμα «επήλθε η σημαντικότερη αλλαγή, καθόσον δρομολογήθηκε η παράδοση του C4I κατά υποσύστημα. Με αυτόν τον τρόπο καταργήθηκε στην ουσία παράδοση του συστήματος έπρεπε να γίνει με το «κλειδί στο χέρι» και αποκλείσθηκε εκ των πραγμάτων ο έλεγχος της διαλειτουργικότητας του συστήματος» η προϋπόθεση της σύμβασης του 2003.

Στο μικροσκόπιο της κοινοβουλευτικής έρευνας προτείνει να μείνουν και οι χειρισμοί του κ. Παυλόπουλου η επιτροπή. Οι ενέργειες του πρώην υπουργού Εσωτερικών (2007-2009) σχετικά με το C4I και συγκεκριμένα με τα υποσυστήματα CDSS προκαλούν ερωτηματικά στα μέλη της επιτροπής τα οποία αποφάνθηκαν ότι «είναι προφανές, ότι ο κ. Προκόπης Παυλόπουλος δεν διαχειρίστηκε με την πρέπουσα προσοχή την δημόσια περιουσία, η οποία του ήταν διεπιστευμένη με την ιδιότητά του ως Υπουργού».

Μια σειρά από πράξεις του κ. Μαρκογιαννάκη τόσο ως υφυπουργού Δημόσιας Τάξης (2004-2006) όσο και ως αναπληρωτή υπουργού Εσωτερικών με αρμοδιότητα στα θέματα δημόσιας τάξης (9/1/2009-10/10/2009) οδήγησαν τα μέλη της επιτροπής στην ετυμηγορία πως «κ. Χρήστος Μαρκογιαννάκης με τις πράξεις και παραλείψεις του, ως Υπουργός δεν διαχειρίστηκε σωστά και με επιμέλεια τη δημόσια περιουσία, η οποία του ήταν εμπιστευμένη, καθ’ όσον η εταιρείες SAIC και SIEMENS ωφελήθηκαν οικονομικά από τη συμπεριφορά του και συγκεκριμένα από πληρωμές προς αυτές και από την αποδέσμευση εγγυητικών επιστολών τους καλής εκτέλεσης με αντίστοιχη ζημία της περιουσίας του Δημοσίου».

Ο κ. Τσοχατζόπουλος ελέγχεται για τις ενέργειές του ως υπουργός Εθνικής Αμυνας την περίοδο από το 1996 έως 2001. Η επιτροπή συνδυάζει τις παραγγελίες εξοπλιστικών συστημάτων που έγιναν επί υπουργίας του με τις ομολογίες των διαχειριστών των «μαύρων» ταμείων της Siemens ότι «λάδωσαν» για τα Patriot.

Συνημμένα: